Khám Phá Cà Phê Cherry: Nguồn Gốc và Hương Vị Đặc Biệt

Cà phê Cherry là gì?

Khi nghiên cứu tài liệu về cà phê, bạn sẽ thường gặp các loại như Coffea Excelsa hoặc Coffea Liberica. Đây là các tên gọi khoa học của giống cherry hay còn gọi là cà phê mít ở Việt Nam.

Giống cà phê này phổ biến sau arabica và robusta. Cà phê mít thuộc họ Thiền Thảo, có thân cây lớn và tán lá rộng, trông khá giống cây mít. Nói chung, giống cà phê này dễ trồng hơn, phù hợp với nhiều kiểu khí hậu và độ cao. Cà phê cherry cũng có khả năng chống sâu bệnh tốt hơn Arabica hoặc Robusta. Tuy nhiên, hương vị của cherry khá kén người thưởng lãm nên sản lượng tiêu thụ thấp hơn đáng kể.

Cà phê cherry có nguồn gốc từ đâu?

Tại Việt Nam, cà phê mít hay cherry đã được trồng từ lâu tại các tỉnh Tây Nguyên. Tuy nhiên, giống cà phê này có nguồn gốc từ Trung Phi vào năm 1843. Về sau, giống cà phê này được người Tây Ban Nha mang đến trồng tại Philippines.

Vào thế kỷ 19, khi cà phê Arabica ở Indonesia bị tác động nặng nề bởi dịch bệnh gỉ sắt, người dân đã chuyển sang trồng cà phê cherry để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ. Hiện nay, cà phê mít được trồng phổ biến ở Indonesia, Philippines và Malaysia với tên khoa học là Liberica.

Theo một số thống kê, các quốc gia Châu Phi và Ấn Độ cũng đang phát triển giống cà phê này. Tuy nhiên, sản lượng tiêu thụ toàn cầu hiện tại chỉ đạt 1%. Điều này là do hương vị kén người và giá trị thương mại không cao như arabica hay robusta.

Đặc điểm sinh học của giống cà phê cherry

Khi được trồng tại vườn, cà phê cherry có thể cao từ 2-5m với tán cây rộng. Trong tự nhiên, nếu điều kiện phát triển thuận lợi, cây có thể cao đến 15m. Thân cây trưởng thành to, tán lá rộng, lá lớn, và tạo ra những quả cà phê to và đều.

Giống cà phê này có khả năng chống sâu bệnh, và phát triển tốt kể cả trong điều kiện khắc nghiệt. Ví dụ, tại các vùng sa mạc khô hạn như Trung Phi, cà phê cherry vẫn cho ra quả cà phê đạt chất lượng.

Thông thường, một cây cà phê phát triển tốt có thể sinh ra 30.000 đến 40.000 hoa. Hoa cà phê nở trong vòng 3 đến 4 ngày, tạo thành chùm trắng muốt với hương thơm ngào ngạt dễ chịu. Đặc điểm nổi bật của hoa cà phê mít là chúng sẽ nở lại trên cùng vị trí trong mùa vụ kế tiếp. Quả cà phê cherry thường được đánh giá cao về kích thước.

Khi chín, mỗi quả cà phê mít có hình bầu dục lớn, màu vàng nhạt, vỏ sáng bóng và căng tròn. Vỏ quả khá dày, nên việc chế biến thành cà phê thành phẩm đòi hỏi nhiều công sức và thời gian. Với các đặc điểm này, nông dân thường sử dụng cà phê này làm gốc ghép cho nhiều giống khác. Nhờ đó, nhiều cây cà phê ghép từ cherry cũng sản sinh quả tròn trĩnh và hạt có hương thơm dịu.

Hương vị đặc biệt của cà phê Cherry

Khác biệt so với arabica hay robusta, cà phê mít mang đến hương vị trái cây độc đáo cùng vị chua thanh dễ chịu. Cà phê cherry toả ra một mùi hương ngọt ngào, gợi nhớ đến khu vườn nhiệt đới đầy hoa quả chín. Một số người cho rằng loại cà phê này có hương thơm tựa như mít chín nên được gọi là cà phê mít. Khác lại ví cà phê cherry như một thức uống trái cây ngọt ngào và thanh thoát.

Điều này làm cho cà phê mít nổi bật so với dòng arabica chua nhẹ hay robusta đậm đà vị đắng. Khi nếm thử cà phê cherry, bạn sẽ cảm nhận được hương thơm nhè nhẹ, với vị chua thanh nơi đầu lưỡi. Sau khi thưởng thức, hương socola đọng lại trong khoang miệng, pha lẫn hậu vị ngọt thanh.

Điều này khiến cà phê mít trở thành thức uống được ưa chuộng, đặc biệt là phái nữ. Như đã đề cập, cà phê mít hay cherry có thiên hướng về vị chua và trái cây hơn so với các dòng cà phê, lá trà,… Do đó, cà phê mít khá kén người dùng vì phần lớn thích vị đắng tinh tế, sâu lắng của arabica hoặc robusta. Cà phê mít rất hiếm trên thị trường và không phổ biến trong ngành F&B.

Các dòng cà phê cherry hiện nay

Hiện nay, cà phê mít được trồng với hai giống chính là Coffea Excelsa và Coffea Liberica, mỗi loại mang những đặc điểm riêng:

• Cà phê Liberica: Giống Liberia có thân cây to lớn hơn, và những cây cà phê mít phát triển vượt trội thường thuộc giống này. Tuy nhiên, thời gian mà hoa và quả phát triển cũng như chín kéo dài hơn, và quá trình chế biến hạt cà phê yêu cầu nhiều thời gian cùng các công đoạn tỉ mỉ.

• Cà phê Excelsa: Cây cà phê cherry excelsa có thân và tán nhỏ, những quả cà phê cũng nhỏ hơn so với giống liberica. Tuy nhiên, việc chế biến diễn ra nhanh chóng hơn, thời gian chín của cà phê cũng rút ngắn đáng kể.

Cả hai giống cà phê này đều sở hữu hương vị đặc trưng: vị chua dịu, hương thơm trái cây đậm đà và hoa cà phê thơm ngát hơn. Cả hai loại cherry này có hàm lượng cafein cực thấp, chỉ khoảng 2%. Do đó, chúng không phổ biến trong pha chế trên thị trường hiện nay.

Cà phê cherry được trồng ở đâu tại Việt Nam?

Loại cà phê này rất dễ trồng, thích hợp với đa dạng khí hậu. Khi du nhập vào Việt Nam, nó được trồng nhiều ở Quảng Trị, Kon Tum, Gia Lai, Nghệ An,… Tuy nhiên, do sản lượng thấp và nhu cầu tiêu thụ không cao, khu vực Tây Nguyên chỉ trồng rất ít loại cherry. Hiện tại, cà phê cherry khá khó mua vì nguồn cung không dồi dào.

Phương pháp pha chế cà phê cherry?

Cà phê cherry có thể pha chế theo nhiều phương pháp khác nhau. Bạn có thể pha phin truyền thống hoặc sử dụng túi lọc. Tùy vào nhu cầu mà có thể thêm sữa hoặc kem béo để tăng thêm hương vị.

Một số người thường kết hợp cà phê cherry với sữa trái cây để tạo ra thức uống tỉnh táo buổi sáng. Nếu bạn cần uống cà phê ủ lạnh có ít cafein, cà phê cherry là lựa chọn lý tưởng. Những ai không uống được vị đắng có thể thử cà phê mít pha với cam hay mật ong, vừa tỉnh táo vừa không lo lắng về cafein cao. Trên đây là những thông tin thú vị về cà phê cherry, hay còn gọi là cà phê mít.

Hy vọng các thông tin này giúp bạn hiểu thêm về loại cà phê này. Hãy thử những thức uống mới lạ với cà phê mít để trải nghiệm hương vị độc đáo nhé.