Chiến Lược Bón Phân Tối Ưu Cho Cây Cà Phê Mùa Khô Đạt Năng Suất Cao

Khi nào cần bón phân mùa khô cho cà phê?

Thời điểm lý tưởng để bón phân trong mùa khô phụ thuộc vào giai đoạn sinh trưởng của cây và điều kiện khí hậu từng vùng. Thông thường, người trồng cà phê ở Tây Nguyên thường bắt đầu bón phân ngay sau khi hoàn tất mùa thu hoạch, tức là từ tháng 12 và kéo dài đến tháng 3 năm sau. Đây là thời điểm cây cà phê cần hồi phục sau khi tiêu hao nhiều dinh dưỡng nuôi trái, đồng thời chuẩn bị bước vào giai đoạn phát triển mầm hoa.

Theo nghiên cứu từ Viện Khoa học Nông nghiệp Tây Nguyên, bón phân đúng thời điểm này giúp cây cà phê phát triển bộ rễ sâu, khỏe mạnh, tăng khả năng hấp thụ nước và dưỡng chất trong điều kiện khô hạn. Một số trang trại ở Lâm Đồng báo cáo rằng, cây cà phê bón phân đúng lúc có khả năng chống sâu bệnh tốt hơn, giảm 25-30% chi phí thuốc bảo vệ thực vật trong mùa khô.

Các loại phân bón phù hợp cho mùa khô với cây cà phê

Lựa chọn phân bón phù hợp cho mùa khô là rất cần thiết. Phân bón cho mùa khô dành cho cà phê chủ yếu gồm các loại phân NPK với tỷ lệ kali cao, giúp cây giữ nước và phát triển trong điều kiện khắc nghiệt. Tỷ lệ phổ biến được nhiều người trồng cà phê sử dụng là NPK 12-12-17, với hàm lượng kali cao hơn các thành phần khác. Kali đóng vai trò quan trọng trong việc tăng sức đề kháng cho cây, đồng thời giúp quả cà phê phát triển đồng đều và chín nhanh.

Việc sử dụng phân bón hữu cơ cũng được khuyến khích để cải thiện cấu trúc đất, như phân humic hoặc phân chứa vi sinh vật hữu ích như Trichoderma. Thống kê cho thấy việc bổ sung phân hữu cơ giúp tăng độ ẩm đất từ 15-20%, tạo điều kiện tốt hơn cho cây cà phê trong mùa khô. Ngoài ra, kết hợp phân canxi và magiê sẽ tăng cường độ cứng của cành và thân cây, giảm thiểu tình trạng gãy đổ do khô hạn.

Lượng phân bón mùa khô cần cho cà phê là bao nhiêu?

Lượng phân bón cần thiết cho cây cà phê trong mùa khô phụ thuộc chủ yếu vào tuổi cây và năng suất mong muốn. Trung bình, mỗi hecta cà phê cần từ 400-600 kg phân NPK trong mùa khô để cây phát triển tốt. Tuy nhiên, lượng phân này cần được chia thành 2-3 lần bón, mỗi lần cách nhau từ 6-8 tuần. Điều này giúp cây hấp thụ từ từ dưỡng chất mà không bị “sốc phân”, tránh tác hại do bón quá nhiều cùng lúc. 

Với cây cà phê trưởng thành, lượng kali bổ sung sẽ cao hơn, từ 60-80kg/ha để hỗ trợ cây duy trì sức khỏe và phát triển tốt trong mùa khô. Một số nghiên cứu từ Viện Cà phê và Cây công nghiệp đã chứng minh rằng, việc bón phân cà phê mùa khô đúng liều lượng và thời điểm có thể tăng năng suất cà phê lên 25% trong vụ thu hoạch tiếp theo.

Phương pháp bón phân cà phê mùa khô nâng cao năng suất

Phân nên được rải đều quanh tán cây, cách gốc cây khoảng 20-30 cm để tránh tổn thương rễ. Việc rải phân nên kết hợp tưới nước ngay sau đó để đảm bảo phân thấm vào đất và rễ hấp thụ dưỡng chất. Đối với khu vực khô hạn nghiêm trọng, nên sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để phân bố đều lượng nước, đồng thời nâng cao hiệu quả của phân bón.

Những cây cà phê được bón phân kết hợp tưới nhỏ giọt đạt năng suất cao hơn 18% so với cây chỉ bón phân mà không có tưới nước. Để nâng cao hiệu quả, có thể kết hợp phân bón lá với phân bón gốc. Phân bón lá, với các thành phần dễ hấp thụ như amino acid và vi lượng, giúp cây hấp thụ nhanh dưỡng chất khi thời tiết kéo dài khô hạn.

Lưu ý khi chăm sóc cây cà phê trong mùa khô

Mùa khô là giai đoạn cây cà phê rất nhạy cảm, do đó ngoài việc bón phân mùa khô, việc chăm sóc cây cũng cần được chú ý đặc biệt. Trong điều kiện khô hạn, người trồng nên duy trì độ ẩm cho đất bằng cách phủ gốc bằng lá cây hoặc cỏ khô, điều này giúp giảm bốc hơi nước và giữ ẩm cho cây, có thể giảm lượng nước cần tưới từ 20-30%.

Ngoài ra, kiểm tra tình trạng dinh dưỡng của đất cũng rất quan trọng, giúp điều chỉnh kịp thời lượng phân và nước tưới, tránh thiếu hoặc thừa dưỡng chất. Nhiều nông dân tại Đắk Lắk đã nhận thấy việc kiểm tra độ ẩm và dinh dưỡng đất định kỳ giúp cây phát triển đều và tránh quả rụng non, là nguyên nhân chính làm giảm năng suất.

Theo số liệu từ các trang trại cà phê ở Đắk Lắk, việc bón phân hợp lý giúp tăng năng suất từ 15-20% so với cây cà phê không được bón đầy đủ. Phân bón mùa khô giúp cây duy trì cân bằng dinh dưỡng trong điều kiện thiếu nước.

Tăng cường sức đề kháng và đảm bảo cây ra hoa đều, đạt kết quả tốt vào mùa mưa năm sau. Những hộ nông dân sử dụng phân bón đúng mùa khô đã ghi nhận chất lượng hạt cà phê cải thiện rõ rệt. Kích thước đồng đều và hàm lượng tinh dầu cao hơn, dẫn đến giá trị thị trường sản phẩm tăng cao.