Để cà phê đạt hương vị đỉnh cao, điều quan trọng là quả phải được thu hoạch đúng lúc khi vừa chín. Quả cà phê chuyển từ trạng thái “chín đủ” sang “quả chín” chỉ trong vài giờ sau khi thu hoạch, và hạt nhanh chóng phát triển làm cho hương vị lên men. Vì vậy, để quản lý chặt chẽ quy trình sản xuất cà phê, bạn cần hiểu rõ chu kỳ sống của quả cà phê và thời điểm thu hoạch thích hợp. Cùng Chuyên cà phê .com tìm hiểu ngay!
Ra hoa – Bắt đầu hành trình đầy màu sắc
Sau khi trồng khoảng 2 – 3 năm, cây cà phê sẽ bắt đầu ra hoa lần đầu tiên. Hoa cà phê trắng tinh khiết tỏa ra hương thơm nhẹ nhàng, dễ chịu. Sau vài ngày, hoa tàn dần và khoảng một tháng sau đó, chúng bắt đầu phát triển thành trái cà phê non.
Đậu quả – Sự ra đời của hạt cà phê
Quá trình đậu quả diễn ra trong khoảng 6 – 10 tuần kể từ khi cây cà phê nở hoa. Dẫu vậy, sau khi được thụ phấn, quả cà phê có thể ở trạng thái tiềm ẩn tới 60 ngày.
Kích thước quả lúc này còn rất nhỏ và chưa hoàn toàn định hình, do đó nhiều tài liệu khoa học gọi nó là giai đoạn “đầu đinh” (pinhead). Ở giai đoạn này, sự phát triển tập trung vào sự phân chia tế bào hơn là sự mở rộng.
Tăng trưởng – Bí mật trong sự sống của cà phê
Sau giai đoạn ra hoa khoảng 6 tuần và kéo dài đến tuần 17 trong quá trình sinh trưởng, quả cà phê sẽ có sự gia tăng đáng kể về kích thước và trọng lượng khô, chủ yếu phát triển phần vỏ ngoài (pericarp). Là giai đoạn then chốt quyết định kích thước tối đa của hạt cà phê. Quá trình phát triển ở giai đoạn này chủ yếu chịu ảnh hưởng của sự mở rộng mạnh mẽ của các tế bào.
Trong giai đoạn này, quả cà phê phát triển đến kích thước tối đa, tạo điều kiện cho nội nhũ lấp đầy và chuẩn bị cho các giai đoạn sau. Ở cuối giai đoạn tăng trưởng, quả duy trì kích thước và trải qua một giai đoạn chậm lớn (thỉnh thoảng gọi là thời kỳ nghỉ hay trì hoãn) kéo dài khoảng 2 tuần. Dù đã đạt kích thước tối đa, hàm lượng chất khô trong quả vẫn chưa đạt cao nhất.
Đến bước cuối cùng của giai đoạn tăng trưởng, sau 17 tuần phát triển, quả cà phê đã đạt kích thước trưởng thành tối đa. Khi cắt quả, có thể thấy hai hạt hoàn chỉnh, thường được cuộn lại, và nội nhũ chỉ mới bắt đầu phát triển ở phần gốc cuống.
Lấp đầy nội nhũ – Mang đến hương vị tuyệt vời
Khoảng từ tuần 17 đến 28, các tế bào trong hạt cà phê hoàn toàn được lấp đầy chất khô. Giai đoạn này, khối lượng tươi của quả ít thay đổi do chất khô đã lắng đọng trong nhân. Cuối cùng, khi kết thúc giai đoạn này, phần thịt quả trở nên dày hơn và lớp vỏ ngoài chuyển màu đỏ rực. Quả đã chín và đạt hàm lượng chất khô tối đa cùng khả năng nảy mầm hoàn hảo.
Trong quá trình tăng trưởng, nội nhũ luôn ở trạng thái “lỏng” trong quả cà phê. Tuy nhiên, khi chín, nội nhũ cúng lại nhờ sự tích tụ của các protein dự trữ, sucrose và polysaccharide phức tạp, trở thành nguồn dinh dưỡng chính cho hạt cà phê.
Ở giai đoạn phát triển ban đầu, quả cà phê chứa hàm lượng…
Lúc bắt đầu, hàm lượng nước chiếm tới 80% trọng lượng của quả tươi. Khi quả phát triển đến giai đoạn cuối, tỷ lệ nước giảm xuống còn 70%, trong khi phôi và hạt chỉ còn khoảng 50% nước. Kết quả là, trọng lượng khô của quả cà phê giảm đi đôi chút khi chúng trưởng thành. Nguyên nhân chính của hiện tượng giảm khối lượng này là do quá trình chuyển các chất đồng hóa quang hợp từ quả sang hạt bị gián đoạn.
Giai đoạn quả chín – Bước cuối trước mùa thu hoạch
Giai đoạn phát triển cuối cùng của quả cà phê là khi chúng đạt đến độ chín hoàn toàn. Trong giai đoạn này, nhiều biến đổi diễn ra ở phần vỏ, đặc biệt là sự tăng cường trọng lượng khô. Hoạt động mạnh mẽ của các enzyme tại lớp trung bì dẫn đến việc quả trở nên mềm hơn và vỏ ngoài chuyển màu, từ xanh sang đỏ, vàng hoặc các màu khác tùy theo kiểu gen.
Quá trình chín kéo dài khoảng 10 tuần, tính từ tuần thứ 24 đến tuần 34 sau khi hoa nở. Khi đã chín, quả cà phê trở nên mềm hơn do sự phân hủy của các polysaccharide, protopectin trong trung bì, khiến chúng chuyển hóa thành pectin. Khi quá chín hoặc lên men, pectin tiếp tục chuyển hóa thành axit pectic.
Lời kết
Qua bài viết, bạn chắc chắn đã nắm rõ vòng đời của hạt cà phê, nhận thức được sự đầu tư về thời gian, công sức và chăm sóc để đạt thành quả. Hy vọng rằng bạn sẽ xác định được thời điểm thu hoạch cà phê lý tưởng, nhằm thu được những hạt cà phê đạt chất lượng tốt nhất.
Để mở rộng kiến thức và tận dụng thông tin hữu ích, hãy duyệt thêm trong chuyên mục Kinh nghiệm hay. Khám phá ngay hôm nay để không bỏ lỡ những mẹo nhỏ có giá trị.
