Thứ cà phê thơm lừng, sóng sánh trên tay bạn mỗi sáng, trông có vẻ đơn giản nhưng lại chính là cả một hành trình dài dẳng và bền bỉ. Bắt đầu chỉ là mầm cà phê non xanh từ khâu ở nông trại, ươm trồng, chăm sóc, hái chọn kĩ lưỡng, sàng lọc gắt gao rồi chế biến, rang xay và pha chế mới tạo ra thứ thức uống đặc biệt ấy.
ƯƠM TRỒNG
Từ những ngày đầu tiên, hạt cà phê thường được ươm trong bóng râm, sau khi nảy mầm, cây con sẽ được nhổ lên và trồng một cách cẩn thận trong các bầu đất, chờ ngày “vươn ra” các trang trại.
Tuy vậy, mỗi giống cà phê lại có cần những tiêu chuẩn đất khác nhau để phát triển:
– Robusta: Thích hợp với khí hậu, thổ nhưỡng tại vùng Tây Nguyên Việt Nam – nhất là vùng đất bazan với độ cao từ 500 – 520m so với mặt nước biển.
– Arabica: Ưa sống ở vùng núi cao, đất bazan màu mỡ, được trồng ở độ cao 1000m – 1600m so với mặt nước biển.
THU HOẠCH
Bạn có biết, ở giai đoạn thu hái, đôi tay của người nông dân vùng cao chính là những cỗ máy diệu kì nhất?
Từng trái cà phê khi đã đạt đến độ đỏ đậm, cuống xanh nhẹ là lúc chúng cần được thu hoạch, câu chuyện thời điểm sẽ tiên quyết cho chất lượng của hạt cà phê khi mang đi chế biến.
Khi đó, để đảm bảo độ đồng đều trong một mẻ cà phê, từng trái chín phải được chọn lọc, hái thủ công chứ không tuốt hay dùng máy.
CHẾ BIẾN
Ngay sau khi hái, người nông phu sẽ tiến hành sơ chế để loại bỏ lớp vỏ cơm và thu được cà phê thóc, phẩm vị của hạt cà phê nhờ khâu này mà được giữ gìn cho đến khi xay xát thành cà phê nhân xô.
Phương pháp chế biến riêng biệt như khô, ướt hoặc mật ong (honey) sẽ được linh hoạt chọn lựa theo từng loại cà phê sao cho đảm bảo khai thác triệt để đặc thù của vùng đất sinh trưởng, khơi lên trọn vẹn phẩm vị nguyên bản mà tự nhiên đã vun vén trong mỗi hạt cà phê.
RANG
Rang là bước đầu tiên để làm dậy lên hương thơm của hạt cà phê.
Phương pháp rang sẽ thay đổi tuỳ vào từng loại cà phê khác nhau sao cho hương vị nguyên bản của giống cà phê được đánh thức, khuếch tán đủ đầy sau hàng loạt những phản ứng hóa sinh bên trong.
Kĩ thuật rang, sự chọn lựa điểm dừng chính là yếu tố quyết định hương và vị của hạt cà phê, gia giảm cho hòa hợp yếu tố ngọt, chua, đắng, đậm nhạt, cả dư vị. Việc rang mộc, chỉ sử dụng nhiệt độ thuần, không phối trộn thêm bất kì loại hương liệu nào khi rang không chỉ loại bỏ được mối nguy hại của hóa chất mà còn đánh thức được những phản ứng tự nhiên từ hạt cà phê có lợi cho sức khỏe con người.
PHA CHẾ
Chuyến đi của hạt cà phê sẽ được kết thúc bởi kĩ thuật pha chế, tùy thuộc vào từng loại cà phê, từng đặc trưng vùng miền mà cách pha chế sẽ được thay đổi, gia giảm khác nhau
Từ đó, ta thấy cả một văn hóa thưởng thức đa dạng đã được hình thành.
Tựu trung lại, một tách cà phê ngon vẫn phải là sự hòa quyện tinh tế mọi phẩm vị nguyên bản nhất của hạt cà phê: sau vị đắng, chua sẽ là thứ hậu vị lắng đọng lưu luyến trong khoang miệng, hương thơm tự nhiên và sự mềm mại, dịu dàng, sạch miệng.
Bạn thấy đó, tách cà phê thơm lừng, sóng sánh trong tay bạn chính là thành quả của một quá trình lao động chân chính, là tình yêu dành cho một loại cây trái và niềm tin rằng mỗi người Việt Nam xứng đáng thưởng thức trọn vẹn những giá trị nguyên bản nhất trong văn hóa cà phê.
